PHAN THỊ RÀNG (CHỊ SỨ) (1937 – 1962) Bộ phim Hòn Đất được chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Anh Đức. Nhân vật nữ chính của tiểu thuyết cũng như của tên phim Hòn Đất chính là chị Sứ. Liệt sĩ, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Phan Thị Ràng, sinh năm 1937, quê xã Lương Phi (huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang), hy sinh ngày 9/1/1962. Chị Sứ được coi là điển hình người con gái miền Nam anh hùng, bất khuất. Hình tượng người con gái ấy đã được “tạc” lại chân thực trong tiểu thuyết Hòn Đất của nhà văn Anh Đức. Trong hoạt động cách mạng, chị còn có bí danh là Tư Phùng, bởi trong gia đình, chị là con thứ 4 trong 5 người anh em ruột. Bên cạnh đó, chị Phan Thị Ràng còn có mái tóc dài phùng lên rất ấn tượng. Trong tiểu thuyết Hòn Đất của nhà văn Anh Đức chị Sứ cũng là người con gái miền Nam có mái tóc dài mượt. Tuổi xuân của người con gái chưa trọn vẹn mối duyên thời chiến và anh dũng nằm xuống với đất mẹ ở tuổi 25. Chị Phan Thị Ràng bị địch bắt trên đường làm nhiệm vụ năm 1962, bị tra tấn rồi hy sinh dưới chân núi Hòn Đất. Ngày 20/12/1994, đồng chí Phan Thị Ràng được Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam truy tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”. Theo tiểu thuyết, thằng trưởng đồn Xăm trước khi hành hình chị Sứ đã tra tấn chị rất dã man, đổ nước xà phòng, đánh bằng báng súng. Tóc chị Sứ dài, thằng Xăm nó lôi ra gốc cây xoài sau núi rồi dùng tóc chị cột tòng teng trên cành cây. Rồi thằng Xăm tức tối nhổ cọc hàng rào tre, điên cuồng đâm tới tấp vào mọi chỗ trên người chị, rồi dùng dao găm cắt thịt chị… Chị Sứ chết, tụi giặc tiếp tục treo trên cây xoài rồi phục kích 3 – 4 ngày liền chờ quân ta tới lấy xác nhưng ta biết không đến. Ngày cuối cùng thằng Xăm dùng dao chặt tóc, chị Sứ rớt xuống đất rồi tụi chúng mới bỏ đi… Khi bộ đội ta ra lấy xác thì Sứ chỉ còn xương và những phần thịt hiếm hoi sót lại… Vì quá thương chị Sứ, bà Cà Sợi đã toan giết chết thằng con tàn ác tên Xăm, nhưng tình mẫu tử đã không cho phép bà làm chuyện đó, nhưng cuối cùng, thằng Xăm cũng bị các đồng đội của chị Sứ trừng trị. Cái thằng Xăm trong phim – truyện Hòn Đất chính là cái thằng trưởng đồn Khen ở ngoài đời. Hắn quê đâu bên miệt Cà Mau, nó ác ôn khét tiếng, giết người không gớm tay. Hắn không bị giết chết như trong cuốn tiểu thuyết. Theo một vài người kể lại, sau ngày giải phóng, tên trưởng đồn Khen về quê, bị ám ảnh bởi tội ác mà hắn đã gây ra, tên Khen suốt ngày uống rượu cho quên sự dằn vặt. Rồi hắn đã bệnh chết vì rượu. Các con của tên Khen sống nghèo khó, thất học. Cách đây mấy năm, hai người con của tên Khen đến vùng Thổ Sơn làm nghề đập đá kiếm sống. Biết chuyện cha mình đã từng gây ra cái chết cho người anh hùng Phan Thị Ràng, thỉnh thoảng 2 người con của tên Khen đến khu di tích Hòn Đất đốt nhang cho chị. Sau đó, hai người con của tên Khen bỏ đi đâu không còn ai biết. #chịSứ #anhhùnglựclượngvũtrangnhândân #HònĐất #AnGiang #PhanThịRàng